Advies: Geen land te bekennen
De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken geeft advies over de verdragsrechtelijke bescherming van staatlozen in nederland.
De commissie heeft in dit advies de volgende onderzoeksvraag beantwoord: Hoe verhouden de Nederlandse regelgeving en praktijk inzake de bescherming van staatlozen en het voorkomen en verminderen van staatloosheid zich tot de internationale verplichtingen van Nederland op dit terrein? Om deze vraag te beantwoorden heeft de ACVZ literatuur- en jurisprudentieonder- acvz -december 2013 10 geen land te bekennen zoek verricht, zijn relevante verdragen, wetten en lagere regelgeving bestudeerd en zijn gesprekken gevoerd met wetenschappers, medewerkers van ministeries, gemeenten en uitvoeringsinstanties, NGO’s, belangenorganisaties en de UNHCR. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft gegevens geleverd over personen die als ‘staatloos’ of als ‘van onbekende nationaliteit’ staan ingeschreven in de Gemeentelijke Basis Administratie Persoonsgegevens (GBA). De gegevens over de categorie ‘van onbekende nationaliteit’ zijn opgevraagd omdat zich hier ook staatlozen onder bevinden. Het European Network on Statelessness heeft informatie geleverd over staatloosheidsprocedures in andere landen. De resultaten van het onderzoek zijn weergegeven in de hoofdstukken 2 tot en met 4 van het advies.
Opvolging: Aanname vaststellingsprocedure staatloosheid en de wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN)
Op 6 juni 2023 zijn de vaststellingsprocedure staatloosheid en de wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) aangenomen.
Wet vaststellingsprocedure staatloosheid (35.687) - Eerste Kamer der Staten-Generaal
De Eerste Kamer: Dit wetsvoorstel regelt de vaststellingsprocedure bij staatloosheid van personen in het Europese deel van Nederland door een rechter. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan het advies "Geen land te bekennen" van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ). Volgens de UNHCR en het ACVZ heeft Nederland geen goede procedure voor het vaststellen van staatloosheid. Hiermee komt er een zorgvuldige procedure die voldoet aan de relevante internationale normen.
Met het wetsvoorstel komt er een nieuwe vaststellingsprocedure waardoor meer personen hun staatloosheid kunnen aantonen. Het gaat daarbij vooral om personen die wel rechtmatig verblijf hebben maar slecht of niet gedocumenteerd zijn en daarom nu niet als staatloos in de basisregistratie personen kunnen worden geregistreerd. Met de nieuwe vaststellingsprocedure zal een bepaalde categorie rechtmatig verblijvende vreemdelingen die nu met "nationaliteit onbekend" is opgenomen in de vreemdelingenadministratie of in de basisregistratie personen, in die registraties voortaan als "staatloos" worden opgenomen. Ook personen die geen rechtmatig verblijf hebben kunnen onder de nieuwe procedure een verzoek tot vaststelling van staatloosheid doen. Voor deze personen geldt dat het indienen van een verzoek tot vaststelling van staatloosheid door de rechter geen aanspraak geeft op basis van de Vreemdelingenwet 2000.